Adviesrecht
Een aantal zaken van meer bedrijfsmatige aard mag een ondernemer alleen doorvoeren nadat de OR om advies is gevraagd, dat is geregeld in art. 25 van de Wet op de Ondernemingsraden
In dat artikel is de beschreven hoe de adviesprocedure moet verlopen en om welke onderwerpen het precies gaat.
Om welke onderwerpen gaat het
In artikel 25 is een limitatieve opsomming opgenomen, het gaat om de volgende onderwerpen:
-
overdracht van de zeggenschap over de onderneming of een onderdeel daarvan;
-
het vestigen van, dan wel het overnemen of afstoten van de zeggenschap over, een andere onderneming, alsmede het aangaan van, het aanbrengen van een belangrijke wijziging in of het verbreken van duurzame samenwerking met een andere onderneming, waaronder begrepen het aangaan, in belangrijke mate wijzigen of verbreken van een belangrijke financiële deelneming vanwege of ten behoeve van een dergelijke onderneming;
-
beëindigen van de werkzaamheden van de onderneming of van een belangrijk onderdeel daarvan;
-
belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden van de onderneming;
-
belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming, dan wel in de verdeling van bevoegdheden binnen de onderneming;
-
wijziging van de plaats waar de onderneming haar werkzaamheden uitoefent;
-
het groepsgewijze werven of inlenen van arbeidskrachten;
-
het doen van een belangrijke investering ten behoeve van de onderneming;
-
het aantrekken van een belangrijk krediet ten behoeve van de onderneming;
-
het verstrekken van een belangrijk krediet en het stellen van zekerheid voor belangrijke schulden van een andere ondernemer, tenzij dit geschiedt in de normale uitoefening van werkzaamheden in de onderneming;
-
invoering of wijziging van een belangrijke technologische voorziening;
-
het treffen van een belangrijke maatregel in verband met de zorg van de onderneming voor het milieu, waaronder begrepen het treffen of wijzigen van een beleidsmatige, organisatorische en administratieve voorziening in verband met het milieu;
-
vaststelling van een regeling met betrekking tot het zelf dragen van het risico, bedoeld in artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel a,artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel b of artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel c van de Wet financieringsociale verzekeringen; Het verstrekken en het formuleren van een adviesopdracht aan een deskundige buiten de onderneming betreffende een der hiervoor bedoelde aangelegenheden.
Naast de adviesaanvraag over het voornemen op zich moet ook advies worden gevraagd over de uitvoering daarvan. Dat kan ook in een keer .
Belangrijk
Bij de onderwerpen waarop het adviesrecht van toepassing is komt het begrip belangrijk bij een aantal onderwerpen voor. Belangrijk is als er bijzondere bedrijfs-economische en organisatorische gevolgen worden beoogd. Als er een besluit wordt genomen dat regelmatig in de normale bedrijfsvoering wordt genomen is het niet “belangrijk”.
Experiment
Soms worden veranderingen doorgevoerd die eerst als experiment worden ingevoerd. Een experiment is niet adviesplichtig als de gevolgen ervan tijdelijk, omkeerbaar en beperkt zijn. Als de gevolgen niet onomkeerbaar zijn is ook een experiment adviesplichtig. Het gaat om de feiten en niet om het etiket dat er wordt opgeplakt. Ook bij experimenten kan de OR een rol hebben. Meestal zal het kunnen leiden tot een adviesaanvraag. Op grond van artikel 24 kan de OR met de ondernemer afspraken maken over de de wijze en momenten waarop hij daarbij is betrokken.
Samenhangende besluiten
Besluiten die elk afzonderlijk niet adviesplichtig zijn kunnen in hun samenhang toch adviesplichtig zijn.
De procedure van het adviesrecht
De procedure van het adviesrecht start eigenlijk bij artikel 24; de bespreking van de algemene gang van zaken.
Daarin wordt aangegeven dat de ondernemer de OR op de hoogte moet brengen van advies – en instemmingzaken die in voorbereiding worden genomen. De OR kan dan met de bestuurder afspraken maken over hoe hij bij de voorbereiding betrokken zal zijn.
De ondernemer moet de OR tijdig in de gelegenheid stellen advies uit te brengen. Een adviesaanvraag moet schriftelijk worden ingediend. In de adviesaanvraag moet zijn opgenomen waarover advies wordt gevraagd, wat de motieven zijn voor het voornemen, wat de personele gevolgen zijn en hoe deze worden opgevangen.
Tijdig is een belangrijk begrip; het advies van de OR moet wezenlijke invloed kunnen hebben dat pleit ervoor de OR vanaf een vroegtijdig stadium op de hoogte te houden van de ontwikkeling van voornemens, maar de OR kan alleen zinvol een advies geven als er voldoende zicht is op de personele gevolgen en dat kan in veel gevallen pas als er al veel is uitgewerkt.
Over de adviesaanvraag moet minimaal een keer een overlegvergadering plaats hebben gevonden. Bij deze vergadering moeten leden van de Raad van Commissarissen, of een Raad van Toezicht of een bestuur aanwezig zijn.
Uit jurisprudentie blijkt dat de OR in principe zelf bepaalt welke informatie en hoeveel tijd nodig is om tot een oordeel over de adviesaanvraag te komen.
Nadat de OR heeft geadviseerd. Moet de ondernemer een besluit nemen en dit schriftelijk naar de OR sturen. Als het besluit afwijkt van het advies van de OR mag de ondernemer een maand geen uitvoering aan het besluit geven.
Beroep
De OR kan tegen een besluit van de ondernemer bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam.